ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τι ισχύει με τις προθεσμιακές καταθέσεις, τους τόκους και τις αποδόσεις των εντόκων γραμματίων

Τις τελευταίες -όπως φαίνεται- ευκαιρίες να "κλειδώσουν" αποδόσεις για τις καταθέσεις τους που να ξεπερνούν έστω και οριακά τον πληθωρισμό διασφαλίζοντας τουλάχιστον ότι τα χρήματά τους δεν θα συνεχίσουν να χάνουν την αξία τους, σπεύδουν να εκμεταλλευτούν όσοι διαθέτουν αποταμιεύσεις.

Οι προβλέψεις συγκλίνουν στο ότι και τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων αλλά και οι αποδόσεις των εντόκων γραμματίων που λειτούργησαν τους τελευταίους μήνες ως "αποταμιευτικό καταφύγιο" για πολλές χιλιάδες φυσικά πρόσωπα, θα καταγράψουν σημαντική υποχώρηση. Ποιες είναι οι τελευταίες ευκαιρίες; Το "κλείδωμα" των χρημάτων σε έναν προθεσμιακό λογαριασμό όσο το δυνατόν μεγαλύτερης διάρκειας ώστε το υψηλότερο επιτόκιο να εξακολουθεί να τοκίζει την κατάθεση και κατά τη διάρκεια της πτωτικής -όπως προβλέπεται- πορείας των επιτοκίων ή η αγορά ενός εντόκου γραμματίου όσο το δυνατόν μεγαλύτερης διάρκειας.

Αν κάποιος διαθέτει σήμερα ένα ποσό προς αποταμίευση της τάξεως των 15.000 ευρώ, μπορεί μέσω μια προθεσμιακής κατάθεσης σε μια τράπεζα να αποκομίσει τόκους της τάξεως των 26 έως και 255 ευρώ. Γιατί τόσο μεγάλη διαφορά; Διότι η κάθε τράπεζα ανάλογα με τη στρατηγική προσέλκυσης καταθέσεων προσφέρει και διαφορετικό επιτόκιο.

Αυτός ο παράγοντας θα εξακολουθήσει να υπάρχει και κατά τη διάρκεια της πτωτικής τάσης των επιτοκίων. Απλώς, ο ανταγωνισμός θα γίνεται επι χαμηλότερης βάσης. Όσον αφορά στη λύση του εντόκου γραμματίου, προς το παρόν εμφανίζεται ως πιο δελεαστική λύση καθώς η απόδοσή του, παρά την αποκλιμάκωση των τελευταίων εβδομάδων, εξακολουθεί να κινείται πάνω από το 2,5%.

Άρα αν κάποιος τοποθετήσει 15.000 ευρώ στην τελευταία έκδοση ετήσιων εντόκων που είναι προγραμματισμένη για φέτος, θα πάρει καθαρούς τόκους περίπου 375 ευρώ και μάλιστα καθαρά διότι οι τόκοι των εντόκων γραμματίων δεν υπόκεινται στην φορολογία του 15% στην οποία υπόκεινται οι τόκοι των καταθέσεων.

Οι τόκοι, το λεγόμενο "παθητικό εισόδημα" καθώς το εισπράττει κάποιος χωρίς να καταβάλλει κάποιον κόπο, αφορούν πολύ μικρό αριθμό καταθετών πλέον. Περισσότερο από το 66% του συνολικού αποθέματος των καταθέσεων είναι τοποθετημένο σε λογαριασμού ταμιευτηρίου ή όψεως οι οποίοι προσφέρουν μηδενικές αποδόσεις. Αυτό σημαίνει ότι τα χρήματα χάνουν συνεχώς μέρος της αξίας τους ακριβώς γιατί τις ροκανίζει ο πληθωρισμός.

Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με την άρνηση των καταθετών να δεσμεύσουν τα χρήματά τους για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα τριών, έξι ή 12 μηνών (σ.σ και στις προθεσμιακές και στα έντοκα αυτό που θυσιάζει ο καταθέτης είναι ότι τα χρήματά του δεσμεύονται μέχρι να λήξει η συμφωνημένη διάρκεια και δεν είναι σε άμεση ζήτηση όπως συμβαίνει με το απλό ταμειυτήριο). Έχει να κάνει με το ότι το μέσο υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού στην Ελλάδα είναι στην συντριπτική πλειοψηφία των καταθέσεων μικρότερο των 1000 ευρώ.

Πρόκειται δηλαδή για ποσά που προορίζονται για κάλυψη άμεσων αναγκών ή του απρόοπτου και δεν είναι εύκολο να τις δεσμεύσει κανείς ακόμη και για μερικούς μήνες. Άλλωστε, στα τόσο μικρά ποσά, οι αποδόσεις των προθεσμιακών καταθέσεων είναι από τώρα πολύ χαμηλές. Μόνο στα έντοκα, η απόδοση είναι οριζόντια ανεξαρτήτως ποσού.