Πρωθύστερο είναι κάθε τι που προτάσσεται, ενώ θα έπρεπε να έπεται. Η σύγχρονη Ελλάδα από τον απελευθερωτικό αγώνα μέχρι σήμερα είναι ένας απέραντος βωμός στον οποίο τιμάται το πρωθύστερο.
Από το 1821 αδυνατούμε να ενεργοποιήσουμε δυναμικά τη λογική και τη φρόνηση και να χειραφετήσουμε τη συλλογική πολιτικοκοινωνική μας σκέψη και δράση και τον ορθολογικό προγραμματισμό και σχεδιασμό. Η συλλογική μας πολιτική βούληση και δράση κατισχύεται από την έλλειψη εθνικού προγραμματισμού και σχεδιασμού, τη φθηνή μικροπολιτική, την κομματοκρατία, τον ιδιοτελή ατομισμό, τον ωχαδερφισμό, την ισχνή συλλογική
αυτογνωσία, το σύνδρομο του περιούσιου λαού, τα εμφυλιοπολεμικά σύνδρομα, τη μίζερη πόλωση, την έλλειψη αξιοκρατίας, την κομματοκρατούμενη ιδιωτική επιχειρηματικότητα, κ.α.
Η αριστοτελική αρετή της φρόνησης που θα έπρεπε να μας εξασφαλίζει τη σωστή αντίληψη των πραγμάτων και να μας κινητοποιεί τονώνοντας τις συλλογικές ικανότητες πρόβλεψης, προνοητικότητας και σωστού προγραμματισμού απουσιάζει, με αποτέλεσμα να μην είμαστε σε θέση να διαμορφώσουμε σφαιρικές εποπτικές εικόνες των καταστάσεων, που να μας κατευθύνουν και να μας καθοδηγούν προς τη λήψη τελεσφόρων ορθολογικών και παραγωγικών αποφάσεων. Η απουσία της φρόνησης, όμως, στην πολιτική απονευρώνει την ικανότητα αξιολόγησης των σκοπών, χωρίς την οποία τίποτα ουσιαστικό και παραγωγικό δεν μπορεί να δημιουργηθεί. Η φρόνηση είναι αυτή που ενσωματώνει και προάγει την επιστημονική και την εμπειρική γνώση. Όπου απουσιάζει η φρόνηση βασιλεύει η άγνοια, η ιδιοτέλεια, η αλαζονεία και η φαυλοκρατία.
Προς επίρρωση των παραπάνω ορισμένα οφθαλμοφανή παραδείγματα:
Τα πρώτα χρόνια του απελευθερωτικού αγώνα, πριν ακόμα συσταθεί επίσημα το νέο κράτος, εμπλακήκαμε σε δύο αιματηρούς εμφυλίους πολέμους. Τα αντίπαλα μέρη (προύχοντες και στρατιωτικοί και Πελοποννήσιοι και Ρουμελιώτες) αλληλοεξοντόνωνταν για να διασφαλίσουν προδρομικά τα συμφέροντά τους σε ένα κράτος που ακόμα δεν υπήρχε!
Διαπιστώνουμε ότι το δημογραφικό θα είναι στο κοντινό μέλλον το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα της χώρας, αλλά δεν έχουμε ακόμα σχεδιάσει μια εθνική δημογραφική πολιτική. Αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα με ευκαιριακές επιδοματικές πολιτικές και μπαλώματα.
Κάθε χρόνο καίγονται χιλιάδες στρέμματα, πολλά δίπλα στην Αθήνα, και ανανεώνουμε ανεπαρκώς τα πυροσβεστικά οχήματα και τα αεροπλάνα, αλλά δεν έχουμε εκπονήσει ένα στρατηγικό σχέδιο διαχείρισης του προβλήματος που να προάγει την πρόληψη∙ δεν δημιουργήσαμε αντιπυρικές ζώνες στα δάση και δεν εγκαταστήσαμε συστήματα επιτήρησης, πρόληψης και αυτόματης πυρόσβεσης στα περιαστικά δάση, τουλάχιστον περιμετρικά των οικισμών.
Αντιμετωπίζουμε τον τουρισμό σαν χήνα με χρυσά αυγά, αλλά δεν έχουμε προβλέψει και σχεδιάσει τη δημιουργία των αναγκαίων υποδομών στα νησιά, όπως βελτίωση των λιμενικών και αεροπορικών εγκαταστάσεων, δεξαμενές συγκέντρωσης βρόχινου νερού, εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης, βιώσιμα έργα για αυτονομία ηλεκτρικής ενέργειας, κ.ά. Με τον ρυθμό αύξησης των επισκεπτών σε λίγα χρόνια θα υπάρξει έλλειψη νερού και σημαντική μείωση στην εισροή επισκεπτών. Μοιρολατρικά θα θρηνούμε τότε σαν την Αντιγόνη επάνω από τη σωρό του αδελφού της Πολυνείκη.
Στοχεύουμε στην αύξηση των εξαγωγών, αλλά αδυνατούμε να σχεδιάσουμε ένα ορθολογικό εθνικό παραγωγικό μοντέλο και ένα εθνικό σχέδιο προώθησης των προϊόντων μας. Το λάδι, ένα από τα κύρια εξαγωγικά αγροτικά μας προϊόντα εξακολουθεί να πωλείται σε μεγάλο βαθμό χύδην.
Φιλοδοξούμε να συμπορευτούμε με τη διεθνή κοινότητα στην τεχνολογική και ψηφιακή ανάπτυξη της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, αλλά δεν έχουμε σχεδιάσει και οριοθετήσει ακόμα τα απαιτούμενα τεχνολογικά πάρκα. Σε κάποιες περιπτώσεις που το έχουμε κάνει η υλοποίησή τους καρκινοβατεί αδικαιολόγητα.
Δημιουργήσαμε πανεπιστημιακές σχολές σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, χωρίς τις αναγκαίες σύνοδες υποδομές, όπως επαρκείς φοιτητικές εστίες διαμονής και αξιόλογες βιβλιοθήκες. Τώρα διαπιστώνουμε ότι, λόγω και της βραχυχρόνιας μίσθωσης, τα ενοίκια αυξήθηκαν σε βαθμό που οι φοιτητές δεν είναι σε θέση να πληρώσουν, με αποτέλεσμα να μένουν οι θέσεις στις σχολές κενές.
Χορηγήσαμε αλόγιστα άδειες για εγκαταστάσεις αιολικών και ηλιακών πάρκων, χωρίς προηγουμένως να έχουμε αναπτύξει τις αναγκαίες υποδομές υποδοχής, διακίνησης και αποθήκευσης της παραγόμενης ενέργειας. Η πρωθύστερη επιδότηση των αιολικών και ηλιακών πάρκων θα απορροφήσει τα διαθέσιμα κεφάλαια και θα καθυστερήσει την επέκταση της χωρητικότητας του δικτύου, η οποία μπορεί να αναδείξει τη χώρα σε σημαντικό εξαγωγέα καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας.
Οδυρόμαστε για τις ελλείψεις ιατρικού, νοσηλευτικού, εκπαιδευτικού και λοιπού ανθρώπινου δυναμικού στα νησιά, αλλά καμία κυβέρνηση στη μεταπολίτευση δεν σκέφθηκε να δημιουργήσει κρατικές κατοικίες στα νησιά για τη διαμονή των δημοσίων υπαλλήλων. Μπορεί κάποιος μη ντόπιος κρατικός υπάλληλος να ζήσει σε ένα νησί με μισθό 900 ευρώ το μήνα, όταν καλείται να πληρώσει μόνο για ενοίκιο 600 -700 ευρώ;
Κτίσαμε πρώτα την εντυπωσιακή γέφυρα του Ρίου, χωρίς να έχουμε ολοκληρώσει την εθνική οδό Αθηνών - Πατρών.
Επιδοτούμε επί χρόνια τις παραγωγικές δυνατότητες και τον τουρισμό της Κρήτης, χωρίς προηγουμένως να έχουμε κατασκευάσει αξιοπρεπείς, λειτουργικές υποδομές (οδικό δίκτυο, αεροδρόμια, λιμάνια). Με καθυστέρηση εξήντα χρόνων συνεχούς ανάπτυξης, κατασκευάζεται τώρα αξιοπρεπής οδικός άξονας και αεροδρόμιο που θα καλύπτει τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες του νησιού.
Συμπερασματικά, αν δεν ενσωματώσουμε στις δημόσιες πολιτικές τον σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και την κοινωνική αλληλεγγύη, η ανάπτυξη, η πρόοδος και η κοινωνική συνοχή της χώρας θα βρίσκονται μόνιμα σε κατάσταση επισφάλειας και η συμπόρευσή της με τις προηγμένες θα παραμείνει ανερμήνευτο, φροϋδικό όνειρο.
- Ο Ανδρέας Μήλιος είναι διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης, συγγραφέας. Το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Πώς να αναδείξεις τον τόπο σου. Μάρκετινγκ και διαχείριση επωνυμίας τόπων και πόλεων» μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.
Του ΑΝΔΡΕΑ ΜΗΛΙΟΥ
Αναδημοσίευση από https://www.skai.gr/
