Η κυβέρνηση θεσπίζει μια ειδική μαθηματική "φόρμουλα" που θα αποτρέπει το φαινόμενο ένας συνταξιούχος να λαμβάνει αύξηση στις μεικτές αποδοχές του και να καταλήγει με λιγότερα λεφτά καθαρά.
Δεν προχωρά η κυβέρνηση στην αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της Εισφοράς Αλληλεγγύης που επιβάλλεται στο εισόδημα από συντάξεις εφόσον αυτό ξεπερνά τα 1.400 ευρώ τον μήνα. Θεσπίζει όμως μια ειδική μαθηματική "φόρμουλα" η οποία θα αποτρέπει το φαινόμενο ένας συνταξιούχος να λαμβάνει αύξηση στις μεικτές αποδοχές του (λόγω της προωθούμενης εισοδηματικής πολιτικής που προβλέπει ότι οι κύριες συντάξεις θα αυξηθούν από τον Δεκέμβριο κατά 2,2% με 2,5%) και να καταλήγει με λιγότερα λεφτά καθαρά.
H λύση που βρέθηκε θέτει "όρια ασφαλείας" ίσα με τα κλιμάκια που προβλέπονται για τον υπολογισμό της εισφοράς αλληλεγγύης. Αυτά είναι τα 1.400 ευρώ, τα 1.700 ευρώ, τα 2.000 ευρώ, τα 2.300 ευρώ, τα 2.600 ευρώ, τα 2.900 ευρώ, τα 3.200 ευρώ και τα 3.500 ευρώ.
Πώς θα λειτουργεί το νέο σύστημα
Αν κάποιος είναι κοντά σε αυτά τα όρια και τα ξεπεράσει λόγω της αύξησης του 2,2-2,5%, τότε μετά την εφαρμογή του συντελεστή της εισφοράς αλληλεγγύης, η μεικτή σύνταξή του δεν θα μπορεί να πέφτει κάτω από το αντίστοιχο όριο. Έτσι διασφαλίζεται ότι δεν θα υπάρχει μείωση στις καθαρές αποδοχές σε καμία περίπτωση (σ.σ αυτό συνέβη την 1η Ιανουαρίου του 2024) ενώ σε αρκετές περιπτώσεις διασώζεται και ένα κομμάτι της αύξησης.
Οι εναλλακτικές (και δικαιότερες) λύσεις που εξετάστηκαν όπως η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης αποκλείστηκαν λόγω δημοσιονομικού κόστους καθώς με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ, εκτιμάται ότι έχει εξαντληθεί ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος. Για το ενδεχόμενο κατάργησης ούτε συζήτηση καθώς η εισφορά αλληλεγγύης αποδίδει περισσότερα από 700 εκατ. ευρώ ετησίως και τροφοδοτεί τον λεγόμενο ΑΚΑΓΕ που είναι ο λογαριασμός αλληλεγγύης γενεών.
Η βασική αδικία του τρόπου υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης είναι η εξής: Αν κάποιος ξεπερνά το κλιμάκιο, ο συντελεστής που προβλέπεται, περικόπτει όλη τη σύνταξη από το πρώτο ευρώ (με εξαίρεση το πρώτο κλιμάκιο των 1400 ευρώ) και όχι μόνο την υπερβάλλουσα διαφορά. Δηλαδή, αν κάποιος λαμβάνει σήμερα μεικτή σύνταξη 1680 ευρώ και με μια αύξηση πάει στα 1700 ευρώ, τότε αντί για εισφορά αλληλεγγύης 3% επί της συνολικής του σύνταξης που πληρώνει σήμερα, ο συντελεστής θα πάει αυτομάτως στο 6%. Έτσι, εξαφανίστηκε την 1/1/2024 ολόκληρη η αύξηση και οδήγησε τελικώς σε μειώσεις καθαρών αποδοχών, έτσι θα γινόταν και από την 1/1/2025 χωρίς την προωθούμενη αλλαγή. Να θυμίσουμε κατ’ αρχήν την κλίμακα και στη συνέχεια θα αναφερθούν δύο παραδείγματα, για να γίνει κατανοητός ο τρόπος λειτουργίας του νέου μηχανισμού:
- Έως 1.400 €: 0%
- από 1.400 € έως 1.700 €: 3%
- από 1.700 € έως 2.000 € : 6%
- από 2.000 € έως 2.300 €: 7%
- από 2.300 € έως 2.600 €: 9%
- από 2.600 € έως 2.900 € : 10%
- από 2.900 € έως 3.200 €: 12%
- από 3.200 € έως 3.500 €: 13%
- από 3.500 € και πάνω: 14%
Παράδειγμα
Έστω λοιπόν ότι ένας συνταξιούχος έχει άθροισμα κύριων συντάξεων 1.675 ευρώ μεικτά.
Σήμερα, από τη σύνταξή του παρακρατείται το ποσό των 50,25% για εισφορά αλληλεγγύης (η οποία υπολογίζεται με συντελεστή 3% όπως προκύπτει από την παραπάνω κλίμακα) και από αυτό που μένει, αφαιρείται το 6% για την εισφορά υγείας (δηλαδή 97,49 ευρώ) αλλά και ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων ο οποίος για το συγκεκριμένο φορολογητέο εισόδημα διαμορφώνεται στα 173,46 ευρώ. Τελικώς, το καθαρό καταβαλλόμενο ποσό διαμορφώνεται στα 1.353,8 ευρώ.
Από την 1/1/2025, ο συνταξιούχος λαμβάνει αύξηση 2,5% και τα μεικτά του ανεβαίνουν από τα 1.675 ευρώ στα 1717 ευρώ περίπου. Με το ισχύον σύστημα υπολογισμού των κρατήσεων, ο συνταξιούχος θα ευχόταν να μην πάρει αυτή την αύξηση. Και να γιατί: Η εισφορά αλληλεγγύης, εκτοξεύεται στα 103,02 ευρώ καθώς πλέον υπολογίζεται με τον συντελεστή του 6%. Η εισφορά υγείας διαμορφώνεται στα 96,84 ευρώ και ο φόρος εισοδήματος μειώνεται (καθώς πλέον υπολογίζεται επί χαμηλότερου φορολογητέου εισοδήματος) στα 171,03 ευρώ. Τι μένουν τελικώς καθαρά; 1346 ευρώ. Δηλαδή, με το ισχύον σύστημα ο συνταξιούχος δικαιούται μια αύξηση 43 ευρώ στα μεικτά του και καταλήγει να λαμβάνει και 8 ευρώ λιγότερα.
Έρχεται τώρα ο προωθούμενος μηχανισμός να πει το εξής: μετά την αύξηση στις μεικτές αποδοχές και την επιβολή του νέου συντελεστή υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης, η σύνταξη δεν θα μπορεί να πέφτει κάτω από το κλιμάκιο. Στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι τα 1.700 ευρώ. Άρα, οι μεικτές αποδοχές από τα 1.675 ευρώ, θα αυξηθούν στα 1700 ευρώ (και όχι στα 1.717 ευρώ που θα έπρεπε να ανέβουν κανονικά) ώστε η εισφορά αλληλεγγύης να εξακολουθεί να υπολογίζεται με συντελεστή 3% και η καθαρή σύνταξη να ανέλθει στα 1.371 ευρώ μετά τις κρατήσεις για την υγεία αλλά και τον φόρο εισοδήματος. Επομένως, το νέο σύστημα γλιτώνει τον συγκεκριμένο συνταξιούχο από την περικοπή των 8 ευρώ και του εξασφαλίζει και μια αύξηση περίπου 18 ευρώ. Βέβαια, αυτά τα 18 ευρώ, αντιστοιχούν σε μόλις 1,3% του εισοδήματος, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από τον πληθωρισμό που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο συνταξιούχος και το 2.025.
Στη λύση στην οποία καταλήγει η κυβέρνηση υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα: ουσιαστικά αν εφαρμοστεί σε βάθος χρόνου, αποκλείεται ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός συνταξιούχων από τις μελλοντικές αυξήσεις καθώς πάντοτε θα υπάρχει ο "κόφτης" του κλιμακίου για να μην εκτεθεί κανείς στην αυξημένη εισφορά αλληλεγγύης. Είναι πιθανό το θέμα να επαξεταστεί μέσα στο 2025 επί νέας βάσης καθώς όταν θεσπιζόταν το "χαράτσι" πριν από 14 χρόνια, κανείς δεν είχε προβλέψει ότι θα έρθει η εποχή που θα αρχίσουν να δίδονται και πάλι αυξήσεις στις συντάξεις.
Πηγή:https://www.thetoc.gr/
