Δέλεαρ για τους καταναλωτές είναι η ευκολία, η άνεση η ταχύτητα και η ασφάλεια στις αγορές.
Άλλες πιο γρήγορα, άλλες πιο αργά, άλλες πιλοτικά και άλλες ξεκινώντας εκ του μηδενός, όλες οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ επενδύουν στα ταμεία αυτοεξυπηρέτησης, τα οποία λάνσαρε για πρώτη φορά στην εγχώρια αγορά η πάλαι ποτέ Carrefour – Μαρινόπουλος το 2012.
Στα ταμεία χωρίς… ταμίες -shelf checkout counters όπως είναι η ονομασία τους αγγλιστί- ο πελάτης σκανάρει μόνος του τα προϊόντα που έχει αγοράσει και ολοκληρώνει την διαδικασία πληρωμής χωρίς παρουσία ταμία αλλά υπό την επίβλεψη και την βοήθεια ενός υπαλλήλου της εταιρείας.
Δέλεαρ για τους καταναλωτές είναι η ευκολία, η άνεση η ταχύτητα και η ασφάλεια στις αγορές, όπως και η επιλογή της ανέπαφης πληρωμής, που ειδικά μετά την πανδημία απέκτησε φανατικό κοινό.
Οι αλυσίδες από την άλλη επωφελούνται από το μειωμένο εργατικό κόστος, ενώ στη σημερινή συγκυρία με την επίμονη έλλειψη προσωπικού οι εργαζόμενοι που "απελευθερώνονται" από τα ταμεία μπορούν να αξιοποιηθούν σε άλλα πόστα.
Μπαίνει στο παιχνίδι και η Σκλαβενίτης
Η νέα τάση των self scanning ταμείων, που παγκοσμίως εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 12,3%, δεν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη από την Σκλαβενίτης, leader του κλάδου.
Αν και προς το παρόν η αλυσίδα με βάση το μέγεθος της (459 καταστήματα στην Ελλάδα) διαθέτει ελάχιστα ταμεία αυτοεξυπηρέτησης, κυρίως στο format των hypermarket, είτε όσα πήρε "προίκα" από την εξαγορά της πτωχευμένης Carrefour – Μαρινόπουλος είτε όσα ανέπτυξε οργανικά, πληροφορίες αναφέρουν ότι το επόμενο διάστημα αυτό θα αλλάξει. Κι αυτό γιατί έχει σχεδιαστεί η εγκατάσταση ταμείων αυτόματης εξυπηρέτησης σε σημαντικό αριθμό καταστημάτων.
Πρωτοπορεί η ΑΒ Βασιλόπουλος
Η ΑΒ Βασιλόπουλος διαθέτει αυτή τη στιγμή τα περισσότερα ταμεία shelf checkout. Ήταν άλλωστε και η αλυσίδα που ακολούθησε την Carrefour – Μαρινόπουλος στην υιοθέτηση τεχνολογικών καινοτομιών, τοποθετώντας ταμεία αυτοεξυπηρέτησης σε μονοψήφιο αριθμό καταστημάτων του δικτύου της ήδη από το 2015.
Πιο αναλυτικά, σήμερα διαθέτει 547 self checkout ταμεία σε 169 καταστήματα, δηλαδή περίπου στο 70% των εταιρικών καταστημάτων της αλυσίδας. Μάλιστα όπως σημειώνεται από αρμόδιες πηγές, τα ταμεία αυτόματης εξυπηρέτησης δουλεύουν πάντα με παρουσία υπαλλήλου στο σημείο για τη βοήθεια των πελατών.
Σε ό,τι αφορά την αποδοχή των αυτόματων ταμείων από τους πελάτες της αλυσίδας, ο Νίκος Λαβίδας, Brand President της ΑΒ Βασιλόπουλος είχε δηλώσει προ ημερών ότι ο ένας στους τέσσερις επιλέγει τα self checkout σημεία για να πληρώσει επί το πλείστον με κάρτα. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου, στόχος είναι το 100% των εταιρικών καταστημάτων να έχουν εξοπλιστεί με αυτόματα ταμεία έως το τέλος του 2026. Το έργο έχει ξεκινήσει από το 2021, με υπολογιζόμενο κόστος κοντά στα 5,5 εκατ. ευρώ.
Δυναμική επέκταση στα self checkout ταμεία από τη Lidl
Την εγκατάσταση αυτόματων ταμείων σε ακόμη 28 καταστήματα σχεδιάζει για εφέτος η Lidl Ελλάς. Πρόκειται για μια επένδυση που θα ξεπεράσει το 1,5 εκατ. ευρώ, όπως αναφέρουν στελέχη της αλυσίδας στο Capital.gr, επισημαίνοντας ότι για τη Lidl η καινοτομία δεν είναι απλώς μια στρατηγική· είναι δέσμευση.
Η Lidl ξεκίνησε την πιλοτική εφαρμογή του πρώτου self checkout ταμείου τον Ιούνιο του 2024 στη Σίνδο Θεσσαλονίκης και επεκτάθηκε με επιτυχία και στην Αθήνα.
"Η θετική ανταπόκριση του κοινού επιβεβαίωσε αυτό που γνωρίζαμε ήδη: η τεχνολογία, όταν αξιοποιείται με γνώμονα τον άνθρωπο, γίνεται δύναμη εξέλιξης", τονίζεται.
Μάλιστα στόχος της αλυσίδας είναι μέσα στα επόμενα χρόνια να προσφέρει αυτή τη μορφή εξυπηρέτησης σε κάθε σημείο του δικτύου της. Πιο συγκεκριμένα, για την εγκατάσταση των self checkout ταμείων, κάθε κατάστημα αξιολογείται ξεχωριστά, με σεβασμό στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητές του. Μέχρι στιγμής, στα καταστήματα υπάρχουν από 4 έως 9 self checkout ταμεία, "εξασφαλίζοντας την ιδανική εξυπηρέτηση, χωρίς αναμονές, χωρίς περιορισμούς", σύμφωνα με την εταιρεία.
Να σημειωθεί εδώ ότι η γνωστή αλυσίδα διαθέτει σήμερα πάνω από 230 καταστήματα, στα οποία απασχολούνται περισσότεροι από 6.700 εργαζόμενοι.
Τα σχέδια της METRO
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί προτεραιότητα και για τον όμιλο METRO της οικογένειας Παντελιάδη, καθώς οι επενδύσεις σε ψηφιακά εργαλεία με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας και την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών, σταδιακά αποδίδουν, ενώ η χρήση της τεχνολογίας και του AI αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια.
Αυτή τη στιγμή 59 self checkout ταμεία έχουν τοποθετηθεί σε 13 καταστήματα My Market, με στόχο να εγκαθίστανται αυτόματα ταμεία σε κάθε νέο σημείο πώλησης, καθώς και σε κάθε ένα που ανακαινίζεται.
Τουριστική η στόχευση της Μασούτης
Αυτή τη στιγμή μόλις σε ένα κατάστημα του δικτύου της διαθέτει ταμεία αυτοεξυπηρέτησης η Μασούτης (σ.σ. δίπλα στα κεντρικά της γραφεία στη Θεσσαλονίκη).
Όπως αναφέρει στο Capital.gr ο Θοδωρής Γεροστεργιούδης, γενικός διευθυντής της αλυσίδας, έχει σχεδιαστεί και θα υλοποιηθεί το επόμενο διάστημα ένα σχέδιο ενίσχυσης των σημείων στα οποία θα διατίθενται self scanning ταμεία.
Συγκεκριμένα αυτόματα ταμεία θα προστεθούν σε 10 καταστήματα, κυρίως σε μεγάλου μεγέθους, καθώς και σε σημεία πώλησης σε τουριστικές περιοχές, όπου το πρόβλημα ανεύρεσης προσωπικού είναι πιο έντονο.
Άνθρωποι ή μηχανές;
Η αλήθεια είναι ότι οι πελάτες των σούπερ μάρκετ δεν θέλουν να περιμένουν πολύ στις ουρές προκειμένου να εξυπηρετηθούν στα συμβατικά ταμεία, ενώ ταυτόχρονα αναζητούν περισσότερη έξυπνη τεχνολογία, βελτιωμένες επιλογές ολοκλήρωσης αγορών, εξατομίκευση προϊόντων και ευκολία.
Υπό αυτό το πρίσμα τα self scanning ταμεία είναι "μία λύση", πόσο μάλλον όταν οι έρευνες δείχνουν ότι η Gen Z και οι Millennial είναι οι μεγαλύτεροι οπαδοί της αυτοεξυπηρέτησης. Συγκεκριμένα σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της NCR Voyix Corporation η πλειονότητα (63%) των αγοραστών της Gen Z (ηλικίες 18 έως 29 ετών) προτιμά το self checkout, όπως και το 45% των αγοραστών της Millennial (ηλικίες 30 έως 44 ετών).
Την ίδια ώρα όμως οι κλοπές είναι ένα μεγάλο ζήτημα για τις επιχειρήσεις της οργανωμένης λιανικής σε ό,τι αφορά τα ταμεία αυτοεξυπηρέτησης, μειώνοντας εντέλει τα προσδοκώμενα κέρδη. Ενώ διαπιστώνεται ότι οι πελάτες των σούπερ μάρκετ ακόμη χρειάζονται βοήθεια για να κάνουν τον ταμία του… εαυτού τους ειδικά εάν έχουν μεγάλα καλάθια.
Με αυτά τα δεδομένα δεν είναι τυχαίο ότι τα στελέχη των αλυσίδων τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων επισημαίνουν πως στόχος δεν είναι η πλήρης αντικατάσταση του ανθρώπινου προσωπικού στα ταμεία. Άλλωστε η προσωπική επαφή με τους πελάτες είναι ουσιαστική για τη δημιουργία πιστής πελατειακής βάσης.
Βέβαια έχει αρχίσει να αναπτύσσεται και η τεχνολογία "Just Walk Out" που χρησιμοποιεί κάμερες, αισθητήρες και τεχνητή νοημοσύνη για να παρακολουθεί τι έχουν βάλει στα καλάθια τους οι πελάτες καταργώντας εντελώς τα ταμεία -με ταμία ή χωρίς- αφού χρεώνει αυτόματα τις πιστωτικές τους κάρτες, μειώνοντας παράλληλα και τις περιπτώσεις απάτης.
